«جیمی کارتر» در پاسخ به نگرانی دونالد ترامپ از رشد اقتصادی سریع چین و عقب ماندن آمریکا از این قافله گفته بود: شما میدانید چرا اینطور است؟ آنها از سال۱۹۷۹ هیچ جنگی نداشتهاند اما ما دائم در جنگ بودهایم. ما جنگدوستترین کشور جهان بودهایم. در چهار دهه گذشته چین حتی یک پِنی هم در جنگ هدر نداده؛ دلیل جلو زدن آنها از ما همین است.
سخنان کارتر به روشنی بیانگر روح نظامی حاکم بر نظام سیاسی ایالات متحده است؛ کشوری که به اذعان او فقط ۱۶ سال از ۲۴۲سال تاریخش را در جنگ نبوده است. با وجود این، ظاهراً مقامات کنونی حاکم بر کاخ سفید برای شنیدن نصایح خلف خود گوش شنوایی ندارند.
رکوردشکنی بودجه نظامی آمریکا
در این مسیر روز جمعه، مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت قاطع، لایحه حمایت از هزینههای نظامی بیسابقه پنتاگون را تصویب کرد. بر این اساس، مجلس نمایندگان از قانونی حمایت کرد که طی آن، راه برای دستیابی وزارت دفاع آمریکا به بودجهای به ارزش ۸۵۸میلیارد دلار در سال آینده هموار میشود. این مبلغ بالاترین میزان بودجه دفاعی آمریکاست. جالبتر آنکه این رقم ۴۵میلیارد دلار بیشتر از پیشنهاد جو بایدن بوده است. دولت ۸۱۳میلیارد دلار بودجه دفاع ملی در زمان صلح را خواستار شده بود. این لایحه به قانون مجوز دفاع ملی یا «اندیایای» موسوم شده و نمایندگان مجلس با رأی ۳۵۰ به ۸۰ آن را تصویب کردند.
بودجه ۱۱ میلیارد دلاری برای حملات سایبری
اما در نحوه هزینهکرد بودجه سنگین نظامی ایالات متحده نکات جالبی به چشم میخورد. در بودجه سال۲۰۲۳ هم مانند گذشته، روسیه و چین به عنوان دو چالش عمده آمریکا دستهبندی شدهاند. برمبنای گزارشهای انتشار یافته «دفاع از تایوان در مقابل چین» و « دفاع از اوکراین در مقابل تهاجم روسیه» دارای ردیفهای جداگانه بودجه در این لایحه هستند. بر این اساس، پیشنویس بودجه دفاعی ایالات متحده، تخصیص بیش از ۶میلیارد دلار برای مهار روسیه در اروپا را پیشبینی میکند. این پروژه همچنین ابتکار کمک امنیتی به اوکراین را گسترش میدهد و کمک ۸۰۰میلیون دلاری اضافی را در سال مالی ۲۰۲۳ تصویب میکند. همچنین ممنوعیت دائمی مبادله اطلاعات سیستمهای دفاع راکتی با روسیه نیز در بخش دیگر این سند در نظر گرفته شده است. برخی از پیشنهادها در راستای اقداماتی است که ارتش ایالات متحده با کشورهای اروپایی و اقیانوس آرام به عنوان راهی برای مقابله با تهدیدهای چین انجام میدهد. یکی از اقدامات، مقامات ایالات متحده را ملزم میکند با رهبران تایوان همکاری کنند تا طرحی برای تقویت توان دفاعی این جزیره و انجام تمرینات آموزشی ارائه دهند.
نکته مهم اینکه وزارت دفاع آمریکا برای انجام حملات سایبری علیه کشورهای دیگر، قصد دارد ۱۱میلیارد دلار هزینه کند. به نظر میرسد آمریکا و کشورهای غربی میخواهند با استفاده از اطلاعات و ابزارهای نرمافزای انتقال دادهها و دادههای بزرگ (بیگ دیتا)، دولتهای غیردوست را از طریق حملات سایبری کنترل کنند. این بودجه همچنین شامل هزینههای نظامی از جمله افزایش ۴.۶درصدی دستمزد سربازان، بودجه برای خرید سلاح، کشتی و هواپیما، توسعه سلاحهای مافوق صوت و... نیز میشود. علاوه بر این، این لایحه نشان میدهد ارتش آمریکا قصد دارد حجم بسیار بالایی از تسلیحات مدرن را در سال آینده خریداری کند. ارسال بستههای حمایتی برای رژیم صهیونیستی نیز پیشبینی شده است. از صندوق مبارزه با داعش، مبلغ ۳۵میلیون و ۸۱۱ هزار دلار از بخش عراق و ۱۸میلیون و ۳۶۸ هزار دلار از بخش سوریه کاهش یافته که نشاندهنده تمرکز واشنگتن بر مهار چین و روسیه است. انتظار میرود مجلس سنا هفته آینده بودجه را تصویب و آن را برای امضای رئیس جمهور به کاخ سفید ارسال کند.
نتیجه
بودجه نظامی آمریکا در سالهای ۲۰۲۲، ۲۰۲۱، ۲۰۲۰ به ترتیب ۷۶۷، ۷۴۰ و ۷۳۸ میلیارد دلار بوده است. این بودجه بیش از سه برابر هزینهای است که چین به عنوان مهمترین تعقیبکننده آمریکا در این بخش دارد. (پکن با ۲۶۱میلیارد دلار بودجه نظامی در جایگاه دوم قرار دارد) این روند بیانگر آن است سیاست نظامیگری آمریکا در جهان نه تنها متوقف نشده بلکه ابعاد گستردهتری یافته که در دو قالب مستقیم و حمایت از متحدان صورت میگیرد. هر چند آمریکا مدعی کاهش نیروهای نظامی در برخی نقاط از جمله افغانستان و عراق است اما در عمل، علاوه بر اختصاص بودجه برای قالبهای جدیدی همچون جنگ سایبری، جنگ فضایی و... دامنه نظامیگری خود را با اعزام نیرو به سایر نقاط جهان افزایش داده است.
روند نظامیگری آمریکا نشان میدهد این کشور حاضر به دست برداشتن از سیاستهای یکجانبهگرایانه نیست و همچنان به تهدید امنیت جهان ادامه میدهد، بنابراین تنها راهکار مقابله با آن، ایجاد اجماع جهانی علیه یکجانبهگرایی آمریکا و بازخواست آن به جرم جنایاتی است که به بشریت تحمیل کرده است. آمریکایی که هر سال میلیاردها دلار بر بودجه نظامیاش میافزاید بیتردید نمیتواند ناجی صلح و امنیت جهان باشد زیرا به عنوان ریشه بحرانهای جهان همچون دستمال کثیفی است که هرگز شیشهای با آن پاک نخواهد شد.
خبرنگار: مهدی خالدی
نظر شما